Scotch Single Malt Whisky được phân loại thành hai hương vị chính: có khói (Peated) và không có khói (Non-peated). Điều khác biệt giữa hai loại này không chỉ đơn thuần nằm ở phương pháp sản xuất mà còn tạo ra sự khác biệt trong hương vị, phong cách thưởng thức và trải nghiệm.
Peated whisky
Rượu Peated whisky nổi bật với hương vị mạnh mẽ, có được từ quá trình sấy mạch nha lúa mạch. Than bùn, một vật liệu hữu cơ đặc hình thành từ thảm thực vật phân hủy, được đốt cháy như một nguồn nhiên liệu trong quá trình ủ mạch nha. Khói từ đám cháy than bùn chứa các hợp chất phenolic, bám vào lúa mạch, truyền cho nó hương khói, mùi đất và đôi khi là hương thuốc. Các phenol này, được đo bằng PPM (Phenol phần triệu), xác định cường độ của hương khói trong sản phẩm cuối cùng.
Các vùng như Islay ở Scotland nổi tiếng với việc sản xuất rượu whisky than bùn, với các thương hiệu như Laphroaig, Ardbeg và Lagavulin thể hiện hương vị mạnh mẽ và khói. Những dòng whisky này mang hương vị nồng nàn, đậm đà với hương khói, đất và thậm chí là nước muối ven biển...
Non-Peated whisky
Ngược lại, rượu Non peated whisky được sản xuất bằng cách sấy mạch nha bằng không khí nóng, hoàn toàn không sử dụng than bùn. Phương pháp này cho phép hương vị tự nhiên của lúa mạch và ảnh hưởng của quá trình chưng cất và ủ. Rượu non-peated whisky thường được mô tả là sạch, nhẹ và tinh tế với các hương vị từ trái cây và hoa đến mạch nha và hạt.
Các vùng như Speyside và Lowlands nổi tiếng với việc sản xuất rượu Non-peated whisky với các thương hiệu như Glenfiddich, Glenlivet và Auchentoshan sản xuất rượu whisky thủ công làm nổi bật sự êm dịu và cân bằng, hấp dẫn những người thích một loại rượu nhẹ nhàng hơn, dễ uống hơn. Việc không có khói thể hiện rõ nét hương vị vốn có của rượu whisky, cũng như ảnh hưởng của quá trình ủ trong thùng gỗ sồi.
