Trong những điều kiện vụ thu hoạch nho không thuận lợi, các điền trang ở Bordeaux chỉ sản xuất second wine thay vì Grand Vin với số lượng nhỏ hoặc chất lượng không đạt tiêu chuẩn so với các năm trước. Truyền thống này bắt đầu từ thế kỷ 18 và trở nên phổ biến hơn vào những năm 1980, khi người tiêu dùng nhận ra rằng second wine là cách hợp lý để thưởng thức sản phẩm từ các điền trang danh tiếng mà không phải trả mức giá cao. Ngược lại, ở các quốc gia như Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, các dòng rượu cao cấp như "Gran Reserva" hay "Classic" thường chỉ được sản xuất trong những năm đặc biệt. Đối với các nhà sản xuất, việc phát hành vang hạng nhì mang lại nhiều lợi ích, cho phép họ chọn lọc kỹ hơn cho Grand vin và vẫn tận dụng thương hiệu, kênh phân phối để tiêu thụ dòng vang second wine.
Lịch sử sản xuất
Việc sản xuất rượu vang hạng nhì (second wine) bắt đầu từ thế kỷ 18 tại Bordeaux như một phương pháp để các nhà sản xuất tối ưu hóa chất lượng rượu vang chính (Grand vin), đồng thời tận dụng phần rượu còn lại mà không lãng phí. Ban đầu, những dòng rượu này không được bán ra thị trường mà chỉ phục vụ nội bộ hoặc trưng bày tại các triển lãm. Một trong những ví dụ sớm nhất là Château Pichon Longueville Comtesse de Lalande, nơi đã gửi một dòng rượu hạng nhì từ niên vụ 1874 đến Triển lãm Pháp ở Moscow năm 1891. Tuy nhiên, phải đến năm 1973, nhãn rượu chính thức của dòng second wine mang tên La Réserve de la Comtesse mới được thương mại hóa.
Nhiều điền trang khác nhanh chóng áp dụng mô hình này. Château Brane-Cantenac được cho là đã sản xuất rượu vang hạng nhì từ thế kỷ 18, nhưng các ví dụ rõ ràng hơn xuất hiện vào thế kỷ 20, như Château Léoville-Las Cases với dòng rượu Clos du Marquis ra mắt năm 1904, và Château Margaux với dòng Pavillon Rouge, bắt đầu sản xuất từ năm 1908.
Château Mouton Rothschild cũng đóng vai trò quan trọng trong lịch sử sản xuất rượu second wine. Năm 1927, họ phát hành một dòng rượu từ niên vụ này, sau đó được đặt tên là Carruades de Mouton. Đến năm 1930, họ tiếp tục giới thiệu Mouton Cadet, một loại vang hạng nhì khác. Theo thời gian, Mouton Cadet trở thành một thương hiệu độc lập, trong khi Le Petit Mouton de Mouton Rothschild được công nhận là dòng second wine chính thức của điền trang.
Từ những năm 1980, với sự gia tăng cạnh tranh và kỳ vọng về chất lượng ngày càng cao, các điền trang Bordeaux ngày càng khắt khe trong việc chọn lọc rượu vang cho Grand vin. Phần rượu còn lại thường được dùng để sản xuất rượu vang hạng nhì hoặc bán dưới dạng số lượng lớn. Một số điền trang thậm chí còn sản xuất thêm dòng thứ ba hoặc thứ tư. Ví dụ, kể từ niên vụ 2009, Château Margaux đã sản xuất ba dòng rượu vang đóng chai, trong khi dòng thứ tư được bán dưới dạng rượu số lượng lớn.
Các nhà tư vấn rượu vang nổi tiếng như Michel Rolland đã góp phần phổ biến mô hình này, giúp nhiều điền trang cải tiến sản xuất. Điển hình, Château Kirwan ở Margaux đã giới thiệu dòng rượu hạng nhì Les Charmes de Kirwan vào năm 1993, ngay sau khi Rolland trở thành cố vấn cho điền trang.
Sản xuất
Việc sản xuất second wine được sản xuất giống nhu quy trình làm Grand Vin của các điền trang, sử dụng cùng loại nho và từ cùng vườn. Tuy nhiên, sự khác biệt bắt đầu sau khi thu hoạch, khi những vườn nho không đạt tiêu chuẩn hoặc những cây nho còn non được dành riêng cho dòng second wine.
Quá trình sản xuất second wine được đơn giản hóa để tiết kiệm chi phí, như việc sử dụng tỷ lệ thùng gỗ sồi mới thấp hơn trong quá trình ủ rượu. Sau thời gian ủ, nhà sản xuất sẽ chọn lọc thêm, tách ra những thùng rượu tốt nhất thể hiện rõ phong cách của Grand Vin. Phần còn lại, dù vẫn chất lượng, sẽ được đóng chai dưới nhãn second wine hoặc thậm chí là dòng thứ ba hay thứ tư. Kết quả là, second wine thường mang những đặc điểm của rượu vang cao cấp nhưng có xu hướng ít phức hợp và tinh tế hơn so với Grand Vin.
Nhiều điền trang hạn chế quảng bá second wine để bảo vệ danh tiếng và giá trị của Grand Vin. Thậm chí, nhãn second wine thường không đề cập rõ ràng đến mối liên hệ với dòng rượu cao cấp của điền trang, nhằm đảm bảo uy tín của thương hiệu chính. Tuy nhiên, một số nhà sản xuất cao cấp lại tiếp thị second wine như một lựa chọn "dễ tiếp cận hơn" hoặc "tiêu thụ sớm hơn", thay vì coi đó là sản phẩm kém chất lượng. Điều này khiến second wine trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho những người yêu rượu muốn khám phá phong cách của các điền trang danh tiếng với mức giá hợp lý hơn.
Cách đặt tên và nhận biết nhãn chai second wine
Những nhãn chai thường không có từ "Chateau" trong tên gọi, nhưng thường sử dụng một phần tên hoặc dấu hiệu liên quan đến nhà máy rượu chính để tăng sự nhận diện thương hiệu. Mặc dù không nằm trong phân hạng năm 1855 hay bất kỳ hệ thống phân loại chính thức nào, second wine vẫn được quyền sử dụng cùng tên gọi xuất xứ (AOC) như Grand vin, bởi chúng được sản xuất từ cùng một vùng lãnh thổ.
Ví dụ, Les Forts de Latour thuộc AOC Pauillac, giống như Château Latour, nhưng không được xếp vào hạng Premier Cru (First growth) hay bất kỳ cấp bậc phân loại nào khác. Điều này nhấn mạnh rằng, dù không mang danh tiếng cao nhất như dòng Grand vin nhưng second wine vẫn mang đậm dấu ấn của vùng nho và truyền thống sản xuất, mang lại một sự lựa chọn chất lượng với mức giá dễ tiếp cận hơn.
