Rye whisky là gì?

Rye whisky là một loại rượu whisky được chưng cất từ ít nhất 51% lúa mạch đen (rye) trong mashbill. Nó có hai dạng chính là American Rye whisky và Canadian Rye whisky, mỗi loại có đặc điểm và yêu cầu sản xuất riêng biệt.

American Rye whisky

• Thành phần: Ở Hoa Kỳ, theo luật, Rye whisky phải được làm ít nhất từ 51% lúa mạch đen,  phần còn lại thường là ngô, lúa mạch và đôi khi là lúa mì.
• Quá trình chưng cất: Không được chưng cất quá 160 proof (80% ABV) và ủ trong thùng gỗ sồi mới đã được đốt cháy. Rượu phải được đổ vào thùng ở nồng độ cồn không quá 125 proof (62.5% ABV).
• Ủ: Rye whisky đã được ủ ít nhất 2 năm và không phối trộn với các loại rượu mạnh khác được chỉ định là "Straight" hoặc được dán nhãn là "Straight Rye whisky". 

Lịch sử bắt đầu hoạt động sản xuất Rye whisky 

Rye whisky là loại rượu whisky phổ biến ở phía đông bắc, đặc biệt là Pennsylvania, New York và Maryland. Pittsburgh là trung tâm sản xuất Rye whisky vào cuối những năm 1700 và đầu những năm 1800. Đến năm 1800, những người nông dân ở quận Allegheny, Pennsylvania đã bán nữa thùng cho mỗi người đàn ông, phụ nữ và trẻ em trong cả nước. Đến những năm 1880, nhà máy chưng cất Moore và sinnott của Joseph F. Sinnott, đặt tại Monongahela, Pennyslyvania, là nhà sản xuất rượu Rye whisky lớn nhất với tổng sản lượng 30.000 thùng mỗi năm. Đến năm 1886, rượu Rye whisky đã được sản xuất ở 17 bang. 

Sau lệnh cấm phần lớn dòng Rye whisky đều biến mất. Một số nhãn hiệu chẳng hạn như Old Overholt vẫn còn tồn tại, mặc dù vào cuối những năm 1960, các nhãn hiệu của Pennsylvania chẳng hạn như Overholt đã được chưng cất ở Kentucky. 

Vào đầu thế kỷ 21, ngày càng có nhiều nhãn hiệu rượu Rye whisky được sản xuất bởi Campari Group (Wild Turkey Rye), Diageo (George Dickel Rye và Bulleit Rye), Heaven Hil, Beam Suntory..... 

Rye whisky đã trải qua một sự hồi sinh nhỏ nhưng đang phát triển ở Mỹ. Kể từ đầu thế kỷ 21, nhiều nhà sản xuất đã thử nghiệm rượu Rye whisky và một số loại lâu năm đưa ra thị trường. Ví dụ, Brown-Forman đã bắt đầu sản xuất rượu Jack Daniels Rye whisky và phát hành các phiên bản Unaged và Aged. Một nhà máy chưng cất được xây dưng lại ở Mount Vernon đã bán các loại rượu Rye whisky tương tự như loại rượu whisky mà Washington sản xuất. Vào thời kỳ đỉnh cao, nhà máy chưng đã sản xuất khoảng 42,000 lít mỗi năm. Năm 2003, Maryland đã thông qua luật đặt tên rượu Maryland Rye whiskey là rượu chính thức của bang. 

Phong cách rượu 

Ngoài Straight Rye whisky còn có các loại khác như Pennsylvania và Kentucky. 

• Phong cách Marylan được định nghĩa có chứa 65-70% lúa mạch đen và 30-35% ngô trong mashbill và thường có hương vị ngọt ngào. 
• Phong cách Pennsylvania, còn được gọi là Monongahela Rye whisky, được định nghĩa chứa ít nhất 95% lúa mạch đen trong mashbill.  Càng chứa nhiều lúa mạch đen trong mashbill, rượu sẽ cay nồng hơn.
• Phong cách Kentucky là hỗn hợp của ngô và lúa mạch đen. Do hàm lượng lúa mạch đen tương đối thấp nên nó giống với loại Straight Rye Whisky tiêu chuẩn hơn và giống với High-Rye Bourbon.

Canadian Rye Whisky 

Canadian whisky thường được gọi là "Rye whisky" vì theo truyền thống, phần lớn thành phần từ lúa mạch đen. Không có yêu cầu nào về việc phải sử dụng lúa mạch đen để làm rượu whisky Canada và việc dán nhãn "Canadian whisky" hay "Canadian Rye whisky" và "Rye whisky" đều được cho phép, bất kể thành phần thực tế, miễn là rượu whisky có hương thơm, hương vị và đặc tính cho rượu whisky Canada. 

Trong việc sản xuất rượu Canadian whisky hiện nay, pha trộn là một phương pháp phổ biến để đạt được hương vị và đặc tính mong muốn. Sự phối trộn bao gồm một loại rượu nền có nồng độ cồn cao thường được làm từ ngô hoặc lúa mì và ủ trong thùng gỗ sồi kết hợp với tỉ lệ nhỏ rượu whisky được làm từ hỗn hợp lúa mạch đen và chưng cất đến nồng độ thấp hơn. Trong một số loại, tỷ lệ ngô so với lúa mạch đen có thể lên tới 9:1 và một số như Alberta Premium và Canadian Club Chairman's Select, được làm từ hỗn hợp lúa mạch đen 100%

Rượu Canadian Whisky phải được ủ trong thùng gỗ không quá 700L trong ít nhất ba năm và thùng phải là gỗ sồi mới đã được đốt cháy. Yêu cầu này khác với các quy định đối với Blended whisky của Hoa Kỳ, trong đó rượu nền chiếm tỉ lệ lớn sẽ không bắt buộc phải ủ.