Tuy nhiên, màu sắc không thể nói lên toàn bộ câu chuyện về rượu vang và đôi khi có thể tạo ra những ấn tượng sai lệch về hương vị. Nghiên cứu của Richard Hemming MW trên tạp chí Decanter vào năm 2015, đã chỉ ra rằng màu sắc có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta cảm nhận hương vị của rượu.
Màu sắc trong rượu đến từ đâu
Màu sắc của rượu vang được chiết xuất chủ yếu từ sắc tố trong vỏ nho, chiết xuất trong quá trình sản xuất, đặc biệt là khi vỏ nho tiếp xúc với nước ép trong quá trình lên men.
+ Rượu vang trắng: hầu hết các loại rượu vang trắng được làm từ nho có vỏ màu xanh hoặc vàng nhạt. Để giữ màu sắc sáng, vỏ nho thường được tách khỏi nước ép trước khi quá trình lên men bắt đầu. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, vỏ nho được ngâm lâu hơn với nước ép, tạo ra loại rượu vang đặc biệt như rượu vang cam.
+ Rượu vang đỏ: được làm từ nho có vỏ đen, màu sắc của rượu phụ thuộc vào thời gian vỏ nho tiếp xúc với nước ép trong quá trình lên men. Một số giống nho như Malbec hay Syrah/Shiraz, với vỏ dày, thường cho màu sắc đậm, trong khi Pinot Noir, với vỏ mỏng hơn, tạo nên rượu có màu nhạt hơn.
Khí hậu nơi trồng nho và kỹ thuật làm rượu cũng đóng vai trò quan trọng. Chẳng hạn, thời gian ngâm ủ, hoặc phương pháp ngâm lạnh trước khi lên men, có thể ảnh hưởng đến lượng màu sắc và chiết xuất tannin.
+ Rượu vang hồng có thể được sản xuất bằng nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm:
- Saignee: Nước ép được rút ra sớm từ quá trình làm rượu vang đỏ.
- Ngâm cả vỏ: Vỏ nho tiếp xúc với nước ép trong một thời gian ngắn trước khi lên men.
Một ví dụ đặc biệt là Champagne Blanc de Noir, được làm từ nho Pinot Noir nhưng có màu sắc sáng nhờ quá trình tách vỏ trong thời gian ngắn.
Quá trình oxy hóa và lão hóa rượu vang
Khi lão hóa, rượu vang trắng chuyển từ màu vàng chanh sang hổ phách và cuối cùng là màu nâu, một quá trình oxy hóa còn gọi là madersation (lấy cảm hứng từ rượu Madeira). Ngược lại, rượu vang đỏ mất dần màu sắc, từ tím hoặc hồng ngọc sang đỏ garnet và cuối cùng là nâu vàng, như thường thấy ở rượu Tawny Port sau nhiều năm ủ.
Dù màu sắc có thể gợi ý về độ tuổi, nhưng tốc độ oxy hóa của rượu vang phụ thuộc vào phương pháp sản xuất, ủ và bảo quản. Rượu lưu trữ trong thùng thép không gỉ giữ được độ tươi, trong khi thùng gỗ sồi (đặc biệt là thùng nhỏ) thúc đẩy tiếp xúc oxy, tăng quá trình oxy hóa.
Màu sắc cho biết điều gì về hương vị và độ ngọt?
Màu sắc rượu vang thường khiến chúng ta liên tưởng màu sắc đậm hơn của rượu vang đỏ với hương vị đậm đà hơn, hàm lượng tannin và nồng độ cồn cao hơn. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng đúng. Ví dụ, Barbera từ Piedmont có xu hướng cho màu hồng ngọc đậm, độ axit cao nhưng hàm lượng tannin thấp.
Một số loại rượu vang Beaujolais trẻ làm từ nho Gamay có thể có màu khá đậm và tím, mặc dù body rượu nhẹ với hàm lượng tannin thấp. Các loại rượu vang Beaujolais khác, đặc biệt là từ một số vùng 'Cru', có cấu trúc mạnh mẽ.
Hơn nữa, màu sắc không phải lúc nào cũng phản ánh chính xác độ ngọt của rượu. Chẳng hạn, những chai Riesling Đức Halbtrocken hay Muscat Late Harvest thường có màu trong trẻo và nhạt, dễ khiến người thưởng thức lầm tưởng chúng là rượu vang trắng khô. Tương tự, rượu vang đỏ Port với vẻ ngoài tươi sáng và rực rỡ có thể che giấu đi vị ngọt đậm đà cùng hương vị mạnh mẽ.
Nhiều loại rượu vang ngọt ngào như Sauternes và Tokaji Aszú, có màu vàng hoặc màu hổ phách. Tuy nhiên, rượu vang có màu vàng đậm, màu hổ phách hoặc màu mật ong vẫn có thể là rượu khô. Rượu vang cam, một phong cách ngày càng phổ biến trong thập kỷ qua, là loại rượu vang khô được làm từ nho trắng với quá trình ngâm lâu trên vỏ nho - về cơ bản, chúng được làm giống như rượu vang đỏ.
