Có một phiên bản khác của Macallan 1926 60 năm tuổi. Không, bạn không bỏ lỡ điều gì đâu – mà chính nhà sưu tập danh tiếng thế giới Nguyễn Đình Tuấn Việt đã đặt hàng họa sĩ nổi tiếng quốc tế, lấy cảm hứng từ nghệ thuật Baroque, Roberto Ferri để biến một chai trong bộ sưu tập vốn đã đặc biệt của ông thành một kiệt tác độc bản.
The Macallan 1926 60 Năm Tuổi – Phiên bản Tuyệt Tác, được họa sĩ Roberto Ferri vẽ tay dành riêng cho nhà sưu tầm Nguyễn Đình Tuấn Việt.
The Macallan 1926 60 Year Old Masterpiece Edition của Nguyễn Đình Tuấn Việt là sự kết hợp giữa chai Macallan 1926 60 năm tuổi và tác phẩm nghệ thuật độc bản của Ferri được vẽ tay trực tiếp lên thân chai. Tác phẩm đặc biệt này khắc họa chính câu chuyện về whisky: hai nàng tiên tóc đỏ - biểu tượng của lúa mạch và gỗ sồi - gặp nhau trên một dòng suối. Việc đặt làm tác phẩm này đã tạo ra một phiên bản Macallan 1926 hoàn toàn độc nhất vô nhị. Có thể nói, nó cũng tiếp nối ý tưởng ban đầu của Macallan với thùng rượu này: mời các nhà sưu tập cá nhân hóa chai rượu, biến nó thành thứ vượt lên trên khái niệm thông thường về whisky
Tái hiện theo tầm nhìn nguyên bản
Bất cứ ai quen thuộc với Macallan 1926 60 năm tuổi đều biết câu chuyện đằng sau những chai rượu mang tính biểu tượng này. Với một số người, việc biến đổi một chai rượu thành diện mạo mới có thể có phần “khác thường”, nhưng thực tế 40 chai từ thùng số 263 ban đầu vốn đã được Macallan định hướng dành cho các dự án hợp tác với nghệ sĩ.
Năm 1986, chỉ 12 chai được dán nhãn theo đơn đặt hàng của Peter Blake. Đến năm 1993, 12 chai tiếp theo được ra mắt với nhãn thiết kế bởi nghệ sĩ Ý Valerio Adami. Một đơn đặt hàng cuối cùng vào năm 1999 từ Fornum and Mason đã cho ra đời duy nhất một chai được vẽ tay bởi họa sĩ Michael Dillon. Sau đó, Macallan đưa ra đấu giá hai chai không nhãn – một vào năm 2001 và một vào năm 2002 – và cả hai lần bán đều kèm theo tùy chọn để người mua tạo nhãn tùy chỉnh cùng với nhà máy chưng cất.
Khi 14 chai còn lại cuối cùng được dán nhãn để bán, chúng được trang trí theo phong cách Fine and Rare tao nhã nhưng mang tính chung chung. Tuy nhiên, đó chưa bao giờ là số phận thực sự xứng đáng cho một loại whisky mang tính biểu tượng như vậy.
Ông Việt chia sẻ với tôi qua email khi bàn về tác phẩm đặt hàng này và những ý tưởng đứng sau nó:
“Sự biến đổi này không phải là hành động phá cách, mà là thổi vào chai rượu một sức sống sáng tạo, để nó tồn tại không chỉ như một báu vật sưu tầm, mà còn ngân vang như một bản giao hưởng nghệ thuật, chạm đến trái tim những người yêu cái đẹp và tôn vinh những giá trị vượt thời gian.”
The Masterpiece Edition không phải là một ngoại lệ, mà chính là sự tiếp nối tầm nhìn nguyên bản của Macallan.
The Masterpiece Edition
Việc lựa chọn Ferri làm họa sĩ cho tác phẩm này ngay lập tức biến chai rượu thành một tác phẩm nghệ thuật thực thụ. Nhưng trước hết cần nói rõ điều dễ gây hiểu nhầm: những người chưa quen thuộc với tác phẩm của Ferri và truyền thống nghệ thuật cổ điển có thể bị cám dỗ khi nhìn các nàng tiên trong tranh như chỉ là hình ảnh phụ nữ khỏa thân trên một chai whisky. Thực ra, trong nghệ thuật cổ điển, khỏa thân chỉ là một công cụ – và Ferri đã sử dụng nó kết hợp với biểu tượng và ánh sáng để nâng những yếu tố thuần túy kỹ thuật của quá trình chưng cất whisky thành một bức họa mang tính thần thoại.
Các tác phẩm của Roberto Ferri bao gồm cả những đơn đặt hàng từ Vatican và đã mang về cho ông danh hiệu “Caravaggio hiện đại”. Ông Việt chia sẻ với tôi rằng ông đã tìm đến Ferri vì sự am hiểu sâu sắc của ông về cả nghệ thuật cổ điển lẫn hiện đại. Họ bắt đầu với ý tưởng cốt lõi: dùng lúa mạch, gỗ sồi và nước để biểu trưng cho tinh túy của whisky. Từ đó, Ferri phát triển thành câu chuyện của whisky, được khắc họa qua hai nàng tiên – một tượng trưng cho lúa mạch, một cho gỗ sồi – gặp nhau bên dòng nước hợp nhất. Mái tóc đỏ rực của họ vừa biểu trưng cho di sản Scotland của whisky, vừa gợi lên ngọn lửa biến đổi rượu trong quá trình chưng cất.
Từ trái sang phải: Igor Boyadjian, Giám đốc Điều hành & Chủ tịch The Macallan, đồng thời là Thành viên Hội đồng quản trị & Ủy ban điều hành của Edrington; Nguyễn Đình Tuấn Việt, nhà sưu tầm danh tiếng được mệnh danh là “Vua của các loại rượu mạnh”; và Roberto Ferri, họa sĩ tân cổ điển lừng danh.
Ông Việt giải thích: “Đây là kết quả của sự cộng hưởng sáng tạo giữa hai tâm hồn đam mê nghệ thuật.”
Quá Trình Thực Hiện
Vẽ lên một chai whisky vốn đã có giá trị từ 2 đến 3 triệu đô la không phải là một việc có thể thực hiện một cách nhẹ nhàng. Ông Việt đích thân mang chai rượu sang Rome để Ferri thực hiện tác phẩm. Ferri đã luyện tập trên các bề mặt tương tự trong hơn hai tháng và thiết kế một giá đỡ chuyên dụng để cố định chai trong suốt quá trình sáng tác.
Roberto Ferri chia sẻ: “Đây là một trong những bề mặt hiếm hoi và có giá trị nhất mà tôi từng có vinh dự được vẽ lên. Ở đây không tồn tại khái niệm ‘sửa chữa’ hay cơ hội thứ hai. Mỗi nét cọ đều đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối, nhịp thở của tôi phải chậm rãi và được kiểm soát, còn tất cả dụng cụ đều được chế tác riêng.”
Ông Việt cho biết đã từng từ chối lời đề nghị 10 triệu đô la cho chai rượu này. Nếu đồng ý, thương vụ đó sẽ biến The Masterpiece trở thành chai whisky đắt giá nhất thế giới với mức cách biệt đáng kể. Dẫu vậy, một số người có thể thắc mắc tại sao phải bỏ ra nhiều công sức đến vậy cho một chai whisky vốn đã thuộc hàng đắt đỏ nhất thế giới. Nhưng The Masterpiece không đơn thuần chỉ là một “chai whisky đắt nhất”. Nó là một tác phẩm độc nhất, mang giá trị lịch sử văn hóa và xã hội, vượt lên trên cả whisky lẫn nghệ thuật.
Roberto Ferri, thường được ví như một Caravaggio đương đại, nổi tiếng với cách sử dụng ánh sáng và biểu tượng đầy kịch tính, kết hợp cường độ baroque với tầm nhìn hiện đại.
The Masterpiece tiếp nối truyền thống đặt hàng nghệ thuật trong dòng 1926. Thực tế, có thể nói rằng tác phẩm này đã đưa những chai rượu ấy quay trở lại với tầm nhìn nguyên bản của Macallan: “Chúng tôi rất vui mừng khi mang đến cho những khách hàng sở hữu số ít chai Macallan 1926 còn lại cơ hội hợp tác với một nhà thiết kế để sáng tạo nên nhãn chai riêng biệt của mình,” Macallan khẳng định trong The Definitive Guide To Buying Vintage Macallan, một ấn phẩm chính thức do nhà máy chưng cất phát hành năm 2002.
Đối với tôi, tác phẩm này đánh dấu một khoảnh khắc mang tính biểu tượng trong lịch sử sưu tầm whisky. Sự biến động về giá của dòng 1926 tại các phiên đấu giá luôn cho thấy rằng giá trị đối với nhà sưu tầm không chỉ nằm ở bản thân rượu. Một loại whisky tuyệt hảo, mức độ khan hiếm tột cùng hay thậm chí là tuổi đời kỷ lục – tất cả những yếu tố đó riêng lẻ thôi vẫn chưa đủ.
