Hương vị spicy/cay râm ran là một trong những đặc trưng làm nên sự đa dạng và hấp dẫn của whisky. Cảm giác ấm áp lan tỏa trên đầu lưỡi, kết hợp với các nốt hương phức hợp, tạo nên một trải nghiệm thưởng thức khó quên. Vậy hương vị Spicy có được từ đâu?
1. Loại ngũ cốc
Lúa mạch đen (Rye): lúa mạch đen trong hỗn hợp nguyên liệu (đặc biệt phổ biến trong rượu whisky Rye) mang đến hương vị cay đặc trưng, nổi bật với cảm giác râm ran của hạt tiêu đen, quế, hoặc các loại gia vị nướng.
Lúa mạch (Barley): dù ít cay hơn nhưng mạch nha lúa mạch vẫn góp phần tạo những nốt hương cay nhẹ, tinh tế.
2. Thùng gỗ sồi
Gỗ sồi chứa nhiều hợp chất phenolic, đây là một những hợp chất hữu cơ phức hợp tạo ra các hương vị spicy, gia vị như đinh hương, hạt nhục đậu khấu. Khi rượu whisky tiếp xúc với gỗ sồi trong quá trình ủ, các hợp chất này sẽ dần dần hòa tan vào rượu, mang đến hương vị đặc trưng.
Bên cạnh đó loại gỗ sồi cũng mang lại hương vị này
- Gỗ sồi Mỹ: thường tạo ra các nốt hương ngọt nhẹ như vani, quế, cùng một chút cay nhẹ.
- Gỗ sồi Châu Âu: mang đến các nốt hương gia vị đậm đà hơn, như đinh hương, nhục đậu khấu, và các nốt cay tinh tế.
Mức độ cháy (Charring): thùng gỗ sồi được nướng hoặc đốt cháy bên trong để tạo ra các hợp chất phenolic. Thùng được cháy kỹ hơn sẽ tạo ra nhiều hương vị cay nồng hơn, với các nốt đinh hương hoặc thảo quả nổi bật.
3. Quy trình sản xuất
Rượu whisky chưng cất bằng nồi đồng truyền thống/ pot still thường giữ lại nhiều hợp chất phong phú, bao gồm cả spicy. Những "lựa chọn cắt" (cuts) trong quá trình chưng cất sẽ quyết định lượng hợp chất và hương vị giữ lại, từ đó ảnh hưởng đến độ cay.
Lên men: thời gian lên men dài có thể tạo ra nhiều hợp chất ester và congeners, góp phần tạo ra hương vị cay và phức hợp hơn.
4. Than bùn
Sử dụng than bùn để sấy khô mạch nha giúp mang lại hương vị khói đặc trưng thường là mùi đất, thuốc lá, hoặc gỗ cháy. Trong một số loại whisky, các nốt spicy hiện diện như một phần bổ sung, tạo chiều sâu và sự cân bằng cho tổng thể. Điều này làm tăng thêm sự phức hợp, khiến trải nghiệm thưởng thức trở nên đậm đà hơn.
