Hình dạng của chai vang có vai trò quan trọng vì nhiều lý do liên quan đến việc bảo quản, khu vực sản xuất và quá trình ủ rượu vang.
1. Ý nghĩa lịch sử và khu vực
Các hình dạng khác nhau thường liên quan đến các khu vực sản xuất rượu vang và truyền thống cụ thể. Ví dụ, chai Bordeaux có hình dạng đặc biệt hơn so với rượu vang Burgundy. Hình dạng của chai giúp người tiêu dùng nhận biết loại và nguồn gốc của nó.
2. Quá trình ủ rượu và quản lý cặn
+ Giữ cặn: Một số hình dạng chai được thiết kế để giúp quản lý cặn rượu. Ví dụ, chai Bordeaux có vai cao, giúp giữ lại cặn khi rót ra ly, ngăn không cho cặn vào ly.
+ Quá trình ủ: Hình dạng của chai có thể ảnh hưởng đến quá trình ủ rượu. Các chai có cổ dài như những chai rượu sủi tăm, giúp duy trì áp suất và bảo quản cacbonat. Góc và hình dạng của chai cũng có thể ảnh hưởng đến cách rượu tiếp xúc với nút chai và lượng không khí bên trong.
3. Hiệu quả lưu trữ
Sự đồng nhất các hình dạng giúp việc xếp chồng trở nên dễ dàng và an toàn hơn. Điều này đặc biệt quan trọng khi lưu trữ số lượng lớn chai rượu trong giá đỡ hoặc hầm rượu. Ví dụ: chai Burgundy và Bordeaux được thiết kế để lưu trữ theo chiều ngang, giữ ẩm cho nút chai và ngăn ngừa làm khô nút.
- Giữ ẩm cho nút chai: Khi các chai rượu được lưu trữ theo chiều ngang, rượu tiếp xúc với nút chai, giữ cho nó luôn ẩm. Điều này rất quan trọng vì nút chai ẩm sẽ giãn nở và tạo ra một niêm phong kín, ngăn không cho không khí lọt vào chai. Nếu nút chai bị khô, nó có thể co lại và làm cho không khí lọt vào chai, gây oxy hóa và làm hỏng rượu.
- Chống oxy hóa: Việc giữ nút chai ẩm ngăn chặn quá trình oxy hóa, giúp bảo quản chất lượng rượu vang trong thời gian dài.
4. Tính thẩm mỹ
Hình dạng chai có thể ảnh hưởng quan trọng đến cảm nhận của người tiêu dùng. Các hình dạng đẹp và classic có thể tăng giá trị và chất lượng cảm nhận của rượu vang. Không những thế, sự nhất quán về hình dạng còn giúp củng cố sự nhận diện thương hiệu và làm cho sản phẩm dễ nhận biết hơn với người tiêu dùng. Một số nhà sản xuất sử dạng các hình dạng chai độc đáo để tạo ra sự khác biệt cho sản phẩm của họ.
Một số hình dạng dễ cầm nắm và rót hơn. Các chai có đế rộng hơn thì ổn định hơn và ít có khả năng bị ngã đổ.
* Các hình dạng chai phổ biến:
+ Rhone
Chai Rhone được thiết kế dành cho rượu vang đến từ thung lũng Rone, Pháp. Đặc trưng bởi vai rộng và cạnh thẳng, tương tự như chai Bordeaux. Tuy nhiên, chai Rhone thường thấp hơn và có hình dạng vuông vức.
Hình dạng chai Rhone lý tưởng cho các loại rượu vang được tiêu thụ ở độ tuổi trẻ với dòng rượu vang Syrah và Grenache.
+ Burgundy
Chai Burgundy có hình dáng tương tự như chai Bordeaux nhưng có vai dốc và đáy rộng hơn. Hình dạng này chủ yếu được sử dụng cho rượu vang Pinot Noir và Chardonnay từ vùng Burgundy của Pháp .
Vai dốc của chai Burgundy giúp rót rượu dễ dàng hơn vì nó cho phép rượu chảy mượt mà hơn. Thân rộng hơn cũng cung cấp nhiều diện tích bề mặt hơn để rượu tiếp xúc với nút chai, hỗ trợ quá trình ủ rượu.
+ Alsace hoặc Rhine
Chai Alsace hay Rhine có hình dạng cao và thon với cổ dài. Hình dạng này chủ yếu được sử dụng cho rượu vang trắng, đặc biệt là Riesling và Gewurztraminer từ vùng Alsace, Pháp hoặc vùng Rhine ở Đức.
Cổ dài của chai Alsace hoặc Rhine nhằm giữ cặn và không cho cặn chảy vào ly khi rót rượu. Hình dáng cao và mảnh mai cũng giúp lưu giữ hương thơm và hương vị tinh tế trong rượu vang trắng.
+ Bordeaux
Chai Bordeaux là hình dạng chai rượu vang phổ biến và dễ nhận biết nhất. Một đặc điểm nổi bật là cạnh thẳng và vai cao. Loại chai này được sử dụng cho rượu vang đỏ, đặc biệt là chai đến từ vùng Bordeaux của Pháp. Tuy nhiên, nó cũng được sử dụng cho rượu vang trắng.
Vai cao của chai Bordeaux cho phép tích tụ cặn ở đáy chai, khiến nó trở nên lý tưởng cho các loại rượu cần ủ lâu. Các cạnh thẳng cũng giúp việc xếp và cất giữ chai dễ dàng hơn nhiều.
+ Champagne
Champagne hay còn gọi là chai rượu vang sủi, khác biệt với phần đáy sâu (vết lõm ở đáy chai) và thủy tinh dày. Hình dạng này được thiết kế đặc biệt cho các loại rượu vang sủi, bao gồm Champagne , Prosecco và Cava.
Phần đáy sâu của chai Champagne thiết kế để chịu được áp lực của rượu sủi tăm. Ngoài ra, thủy tinh dày giúp duy trì nhiệt độ của rượu trong quá trình bảo quản và vận chuyển, đảm bảo rượu luôn tươi mát và sảng khoái.
