- Sparkling Wine
- Vang ngọt nhẹ
- Vang ngọt đậm
- Vang đỏ ngọt
- Fortified Wine
1. Sparkling Wine
Cacbonat và độ axit cao trong rượu vang sủi làm cho nó có vị ít ngọt hơn thực tế! Một số giống nho có mùi ngọt hơn những giống khác. Khi tìm kiếm loại vang tráng miệng/vang ngọt từ Champagne và các loại vang khác, hãy chú ý các thuật ngữ trên nhãn:
- Demi-Sec
- Amabile
- Semi Secco
- Doux
- Dolce / Dulce
- Moelleux
2. Vang ngọt nhẹ
Vang ngọt nhẹ có vị ngọt sảng khoái. Loại vang này có thể kết hợp với các món cay như ẩm thực Ấn Độ hoặc Đông Nam Á. Rượu vang có vị ngọt nhẹ thưởng thức tốt nhất khi còn trẻ, ngoại trừ những loại rượu hiếm như rượu Riesling của Đức, có thể lưu trữ lâu năm.
- Gewurztraminer: Một loại rượu có hương thơm nồng nàn với độ cồn vừa phải thường được tìm thấy ở Alsace, Alto-Adige (Ý), California và New Zealand
- Riesling: Có cả phong cách khô (phổ biến ở Úc, Alsace và Mỹ) cũng như phong cách ngọt hơn thường có ở Đức. Rượu có độ axit tự nhiên cao giúp giảm bớt vị ngọt
- Muller-Thurgau: Một loại ít phổ biến hơn cũng đến từ Đức và được tìm thấy ở các vùng của Oregon với nốt hương hoa và độ axit nhẹ nhàng hơn.
- Chenin Blanc thường được sản xuất theo phong cách ngọt ngào hơn ở Mỹ và nó cũng được sản xuất với số lượng lớn ở Nam Phi và thung lũng Loire của Pháp. Hãy chú ý đến nhãn hiệu khi mua Chenin Blanc vì nhiều nhà sản xuất Nam Phi và Pháp tạo ra các phiên bản khô có hương vị giống Sauvignon Blan.
- Viognier phần lớn không ngọt. Tuy nhiên, là một loại nho thơm, đôi khi bạn có thể tìm thấy nó theo phong cách trái cây với hương đào và hương thơm nồng nàn. Vị rượu đậm đà và nhiều dầu trên vòm miệng. Phong cách Viognier này được tìm thấy đặc biệt từ Condrieu AOP từ Thung lũng Rhone ở Pháp.
3. Vang ngọt đậm
Rượu vang có vị ngọt đậm đà được làm từ nho chất lượng cao. Nhiều loại trong số này có thể ủ được hơn 50 năm vì vị ngọt và độ chua giữ được hương vị tươi ngon của rượu. Một số loại rượu này có ý nghĩa về mặt lịch sự như Tokaji (toe-kye) của Hungary được các Tzars của Nga rất là yêu thích, Constantia của Nam Phi và Sauternes của Pháp.
Có một số cách để sản xuất rượu vang tráng miệng/vang ngọt
+Thu hoạch muộn (Late Harvest)
Khi nho được để lâu hơn trên cây, chúng càng ngọt và nho khô hơn, tạo ra nho có vị ngọt đậm đà. Ở Alsace, Late Harvest được gọi là “Vendage Tardive” và ở Đức nó được gọi là “Spätlese”. Bất kỳ quả nho nào còn sót lại trên cây nho đều có thể được sử dụng làm rượu vang late harvest. Điều này có nghĩa là việc tìm thấy các loại rượu late harvest sử dụng nho Chenin Blanc, Semillon và Riesling rất là phổ biến.
+Roble Rot
Roble Rot hay còn được gọi là Botrytis cinerea là một loại nấm bám trên những quả nho. Nó làm tăng tốc độ bay hơi của nước khiến quả nho teo lại giống như nho khô.
- Sauternais Một nhóm tên gọi của Pháp trong và xung quanh Bordeaux bao gồm Sauternes, Barsac, Cadillac và Monbazillac sử dụng Semillon và Sauvignon Blanc để tạo ra loại rượu ngọt có màu vàng đậm.
- Tokaji Tokaji Aszu là một loại rượu vang đến từ Hungary được làm từ nho Furmint.
- Auslese, BA và TBA Riesling (BA = Beerenauslese và TBA = Trockenbeerenauslese), trong hệ thống Pradikat của Đức (một hệ thống dán nhãn độ ngọt), Auslese là cấp độ đầu tiên có tỷ lệ nho bị nhiễm nấm botrytis cao hơn. Ngoài vị ngọt hơn rượu Rieslings Đức “QbA” và “Kabinett”, chúng còn thường có nồng độ cồn cao hơn.
+ Straw Mat (Thảm rơm)
Hay còn gọi là "Passito" nho được trải trên thảm hơn để làm khô trước khi làm rượu vang
- Rượu Vin Santo của Ý được làm bằng nho Trebbiano và Malvasia. Rượu sở hữu hương vị đậm đà giống như quả chà là. Có một số phong cách của Vin Santo được sản xuất trên khắp nước Ý.
- Passito Ý: Một loại straw wine được làm từ nhiều loại nho khác nhau, cả trắng và đỏ. Ví dụ: Passito di Pantelleria có nguồn gốc từ Muscat và Caluso Passito được làm bằng loại nho quý hiếm Erbaluce từ Piedmont .
- Greek Straw wine : Hy Lạp cũng sản xuất Vinsanto, được làm bằng nho Assyrtiko trắng có độ axit cao ; Samos là một loại rượu ngọt được làm từ nho Muscat; và Commandaria là một loại rượu ngọt từ Cyprus có niên đại từ 800 năm trước Công nguyên.
- Strohwein Đức/Schilfwein Schilfweins của Áo là loại rượu ngọt ngày càng hiếm được làm từ nho Muscat và Zweigelt ở Áo và Đức.
- Rượu Vin de Paille của Pháp Đáng chú ý nhất là từ vùng Jura của Pháp, nơi tiếp giáp với dãy núi Alps, những chai rượu Vin de Paille này được sản xuất bằng nho Chardonnay và nho Savagnin lâu đời.
Ice wine (Eiswein)
Ice wine là loại rượu hiếm và đắt tiền vì nho chỉ được thu hoạch và ép khi bị đóng tuyết. Canada là quốc gia sản xuất rượu vang Icewine lớn nhất thế giới. Tuy nhiên bạn cũng có thể tìm thấy ở một số vùng mát mẻ hơn ở Đức, Áo và Thụy Sĩ.
Hầu hết các loại Ice wine đều được làm bằng nho Riesling hoặc Vidal, đôi khi Cabernet Franc, đều có thể được sử dụng để sản xuất Ice wine. Bạn sẽ thấy chúng có vị ngọt như mật ong, tương tự như Noble rot wine.
4. Vang đỏ ngọt
Vang đỏ ngọt ít được sản xuất ngoại trừ sản xuất cho thương mại giá rẻ. Tuy nhiên, vẫn còn một số loại rượu vang đỏ ngọt ngào thú vị về mặt lịch sử được làm rất tốt đáng để thử. Phần lớn các loại rượu vang đỏ ngọt tuyệt vời này đến từ Ý được làm từ giống nho bản địa.
- Lambrusco: một vùng sản xuất rượu vang sủi bọt sống động theo cả phong cách khô và ngọt. Vì là rượu vang sủi nên nó sẽ có hương vị lên men cùng với hương vị quả mâm xôi và quả việt quất. Các phiên bản ngọt ngào được dán nhãn là “Amabile” và “Dulce”.
- Brachetto d'Acqui: một loại rượu vang đỏ hoặc loại vang hồng sủi tăm được làm bằng nho Brachetto từ vùng Piedmont. Nổi tiếng với hương hoa và hương dâu.
- Schiava một giống hiếm từ Alto-Adige gần như bị xóa sổ khỏi bản đồ. Có mùi thơm ngọt ngào của quả mâm xôi và kẹo bông, tươi mát với vị ngọt ít.
- Freisa từng là một trong những giống nho màu đỏ tuyệt vời của Piedmont, Freisa có liên quan đến Nebbiolo với vị tannin nhẹ hơn và hương hoa anh đào.
- Recioto della Valpolicella được sản xuất theo quy trình tỉ mỉ tương tự như rượu Amarone , Recioto della Valpolicella sảng khoái, đậm đà và phong phú.
- Late-Harvest Red Wines có nhiều loại rượu vang tráng miệng đỏ ở Mỹ được làm bằng nho như Zinfandel, Mourvedre, Malbec và Petite Sirah. Những loại rượu này bùng nổ với vị ngọt và nồng độ cồn cao.
5. Fortified Wine
Fortified Wine - vang cường hóa, là dòng vang lên men 1 phần đường dịch quả, sau đó cho rượu mạnh vào để kết thúc quá trình lên men. Dòng vang này thường có độ cồn cao với hương vị hấp dẫn.
+PORT
Port là vang cường hóa nổi tiếng nhất của Bồ Đào Nha, là loại rượu được pha trộn bởi nhiều giống nho, gồm vang trắng, vang hồng, vang đỏ và cả Tawny. Mỗi dòng lại có hương vị rất đặc trưng.
Có một số phong cách rượu Port như
- Ruby & Crusted Port (ngọt): Đây là phong cách rượu vang Port có vị tươi mới và ít ngọt hơn nhiều so với Tawny Port.
- Vintage & LBV Port (ngọt ngào) Rượu Port được làm từ nho của một vụ mùa thu hoạch đặc biệt với chất lượng hàng đầu. Uống ngon trong khoảng 5 năm đầu tiên và có thể bảo quản trong hầm rượu từ 30 đến 50 năm hoặc hơn.
- Tawny Port (rất ngọt) quá trình ủ rượu Tawny Port diễn ra tại nhà máy rượu trong các thùng gỗ lớn và thùng gỗ nhỏ hơn. Tawny Port càng để lâu thì càng trở nên hấp dẫn và béo ngậy. Tawny 30-40 tuổi là tốt nhất.
- Port-Style Wines còn gọi là Vin Doux Naturel (ngọt) Port chỉ có thể được sản xuất ở Bồ Đào Nha mặc dù nhiều nhà sản xuất trên khắp thế giới sản xuất các loại rượu kiểu Port như Zinfandel 'Port' hoặc Pinot Noir "Port".
+ SHERRY
Sherry là loại vang cường hóa hàng đầu của Tây Ban Nha, được làm chủ yếu từ nho Palomino Fino và kéo dài thời gian ủ bằng phương pháp oxi hóa. Sherry có nhiều loại, từ siêu chua đến rất ngọt.
Sherry sử dụng một phương pháp ủ được goi là Solera. Các Solera là các dãy thùng từ 3-9 thùng, mỗi thùng là một Criadera hay một bậc. Rượu mới được cho vào thùng ở bậc cao nhất và rượu thành phẩm được lấy ra từ thùng ở bậc thấp nhất. Rượu được ủ ít nhất 2 năm (một vài loại thậm chí còn được ủ trên 50 năm). Anada là dòng rượu Sherry được làm từ nho thu hoạch từ niên vụ thu hoạch duy nhất nên khá hiếm.
Có một số phong cách rượu vang Sherry như
- Fino (khô) Loại nhẹ nhất và khô nhất trong số các loại Sherry với hương vị chua và đậm đà.
- Manzanilla (khô) Một phong cách đặc trưng của Fino Sherry từ một khu vực chuyên biệt hơn, thậm chí còn nhẹ hơn Fino.
- Palo Cortado (khô) Một loại sherry đậm đà hơn một chút được ủ lâu hơn tạo ra màu sẫm và hương vị đậm đà hơn. Những loại rượu này thường khô nhưng sẽ có mùi thơm trái cây và hạt với vị mặn.
- Amontillado (chủ yếu là khô) một loại rượu sherry lâu năm có hương vị hấp dẫn của đậu phộng và bơ.
- Oloroso (khô) một loại rượu sherry rất lâu năm và có màu sẫm, có hàm lượng cồn cao hơn do nước bay hơi khi rượu trưởng thành.
- Cream Sherry (ngọt) một phong cách ngọt ngào của Sherry được tạo ra bằng cách pha trộn Oloroso với Pedro Ximenez Sherry.
- Moscatel (ngọt) một loại rượu Sherry ngọt ngào với hương vị quả sung và chà là.
- Pedro Ximenez (PX) (rất ngọt) Một loại rượu Sherry rất ngọt với vị đường nâu và hương vị như quả vả.
+ MADEIRA
Madeira là loại vang cường hóa thường được dùng cho tráng miệng. Đây là sản phẩm độc quyền của đảo Maderia ở Bồ Đào Nha. Rượu vang nơi đây rất ổn định và một số loại còn có tuổi đời trên 100 năm. Madeira là sự lựa chọn hoàn hảo cho các món ăn có nước sốt cô đặc vì hương óc chó của nó.
Một số phong cách rượu Madeira
- Rainwater & Madeira Khi nhãn chỉ ghi “Madeira” hoặc “Rainwater”, cho biết rằng rượu được phối trộn từ 4 giống nho với nhau với độ ngọt vừa phải.
- Sercial (khô) là loại khô nhất và nhẹ nhất trong số các loại nho ở Madeira. Những loại rượu này sẽ có độ axit cao hơn và khô với hương đào và mơ. Không có gì lạ khi thấy Sercial Madeira 100 năm tuổi.
- Verdelho (khô) có hương cam quýt, theo thời gian rượu sẽ phát triển thêm nốt hương óc chó và hạnh nhân.
- Bual (ngọt) thiên về vị ngọt với hương caramel cháy, đường nâu, quả sung, Root beer và quả óc chó đen. Người ta thường tìm thấy Bual Madeira 10 năm có vị ngọt vừa phải mặc dù cũng có một số Bual 50-70 năm.
- Malmsey (ngọt) có hương cam quýt và caramel cùng với hương vị béo ngậy của quả hạch.
6. Vin Doux Naturel (VDN)
Vin Doux Natural là một loại rượu vang cường hóa được sản xuất bằng cách biến đổi trong quá trình lên men rượu, trong quá trình lên men phải thêm rượu etylic ( về cơ bản là rượu mạnh ) để ngừng quá trình lên men nhằm bảo toàn lượng đường còn lại và hương vị trái cây, đồng thời tăng nồng độ cồn theo thể tích. Do đó, độ cồn trong rượu Vin Doux Naturel đến từ quá trình lên men của chính nó cũng như từ việc bổ sung trong quá trình biến đổi. Thuật ngữ vin doux Naturel xuất phát từ Pháp, nhưng cách phân loại này có thể được sử dụng để mô tả rượu vang từ bất cứ đâu.
- Grenache-based VDN: điển hình từ miền nam nước Pháp, như Maury, Rasteau và Banyuls từ Languedoc-Roussillon
- Muscat-based VDN như Muscat de Frotignan, Muscat de Beaumes de Venise, Ruthernglen Muscat (Úc), Orange Muscat và Vin Santo Liquoroso (Ý).
- Malvasia-based VDN: chủ yếu từ Ý và Sicily như Malvasia delle Lipari Liquoroso
- Mavrodaphni từ Hy Lạp, là một loại rượu vang đỏ ngọt có nhiều điểm tương đồng với Port.
Nguồn: Wine Folly
