Primitivo là giống nho đến từ nước Ý, nổi tiếng với mầu vỏ đen chuyên tạo ra các sản phẩm rượu vang có màu sắc và hương vị đậm đà. Các sản phẩm rượu vang từ nho Primitivo thường có độ cồn và hàm lượng tannin cao hơn nhiều so với các giống nho khác. Tại Manduria - một vùng trồng nho nổi tiếng tại Ý, các chai vang liquoroso¹ được làm từ nho Primitivo thường có nồng độ cồn lên tới 18%. Rượu vang từ Primitivo thường có một chút vị đắng cộng với hàm lượng tannin rất cao sẽ hơi khó uống. Để khắc phục điều này, các nhà sản xuất thường phải tăng thêm thời gian ủ cũng như cần lắc nhiều hơn khi thưởng thức.

Mặc dù nguồn gốc nguyên thủy của giống nho Primitio vẫn còn gây nhiều tranh cãi, nhưng không ai có thể phủ nhận nguồn gốc của nho Primitvo ngày nay bắt muồn từ Puglia - miền nam nước Ý. Có nhiều bằng chứng cho thấy giống nho này đã đến Italy từ các vườn nho ở vùng duyên hải Croatia thông qua đường biển. Ngày nay tại Croatia, Primitivo vẫn được trồng một cách rộng rãi nhưng dưới những cái tên như Tribidrag và Crljenak Kasteljanski (có thể bạn sẽ líu lưỡi khi đọc). Vào những năm đầu của thế kỉ 19, Primitivo đã được mang tới Hoa Kì và được trồng rộng rãi dưới cái tên Zìnandel mà không lâu sau đó đã trở nên cực kì được ưa chuộng. Thâm chí trong suốt một thời gian dài, người Mỹ đã coi Zinandel là giống nho đặc trưng riêng của nước Mỹ. Chính điều đó cũng làm cho người Mỹ cảm thấy vô cùng hụt hẫng khi kết quả so sánh DNA cho thấy Zinandel của họ và Primitivo của người Ý thực chất là một.

Trong vài thập kỉ gần đây, giống nho Primitivo đã trải qua rất nhiều thăng trầm mà nguyên nhân chính là do sự cạnh tranh đến tức các vùng trông nho khác của châu Âu . Những năm 90 của Thế Kỉ 20 đã chứng kiến diện tích trồng nho Primitivo đã giảm xuống mức thấp nhất trong một suốt thời gian dài. Giá thị trường xuống thấp cộng với việc giống nho Primitivo cần nhiều sự chăm sóc đã khiến hàng ngàn mẫu (1 mẫu = 4046 m²) nho Primitivo bị xóa sổ trên khắp nước Ý. May mắn thay,bên kia bờ Đại Tây Dương thì mọi chuyện xảy ra hoàn toàn trái ngược - giống nho Zinfandel đã phát triển 1 cách bùng nổ và đóng góp 1 cách mạnh mẽ cho sự hồi sinh của giống nho Primitivo trên toàn thế giới. Zinfandel đã không còn là một giống nho pha tạp mà đã được công nhận có nguồn gốc lịch sử huy hoàng - chính là giống nho Primitivo đã tạo ra những tuyệt phẩm hàng đầu của các nhà sản xuất nho miền nam nước Ý.

Cái tên Primitivo có thể dịch gần đúng là "người thức sớm" - bởi bản chất chín sớm hơn các giống nho khác. Có nhiều người hiểu nhầm Primitivo với từ "Primitive" tức là "cổ xưa" và cho rằng giống nho ít tinh tế so với các giống nho khác. Nhưng cá tính mạnh mẽ và sôi nổi của các chai vang từ nho Primitivo cũng không hề lo lắng tới điều trên - thậm chí tại Pugila nó còn được gọi là Mirr Test (rượu vang nặng)

Ghi chú:1: Liquoroso để chỉ các loại vang có độ cồn và hương vị mạnh hơn - thường dùng với các món tráng miệng

Theo Wine-Searcher

Người dịch: Việt Dũng